Specyfiką rynku pracy są transakcje pomiędzy pracodawcami i niosącymi swoje zaangażowanie ludźmi, którzy mogą zaoferować swoje umiejętności.
Tak więc podmiotami rynku pracy są:
- pracownicy najemni,
- związki zawodowe, które są reprezentantami zrzeszonych grup pracowniczych
- pracodawcy reprezentujący firmy i inne organizacje, które potrzebują siły roboczej.
Czy nowy Ład wpłynie na rynek pracy w Polsce?
Państwo, które zajmuje się wdrażaniem bezpośredniej i pośredniej regulacji rynku pracy powinno stać pomiędzy i powyżej interesu wszystkich zainteresowanych. Powinno łagodzić napięcia i dbać o zrównoważony rozwój wszystkich uczestniczących w rynku podmiotów. Jeśli będzie inaczej, wystarczy przywołać z pamięci trójkąt zależności, w którym wszystkie boki trójkąta symbolizują główne elementy wpływające na rynek. Powiększenie któregoś z nich skutkuje nieodwracalnymi często zmianami w pozostałych płaszczyznach.
Organizacje pośredniczące, które pomagają zatrudniać i zajmują się monitorowaniem sytuacji na rynku pracy mają równie doniosłą rolę w tym zestawie naczyń połączonych. Dzięki ich zaangażowaniu dokonuje się sprawny przekaz informacji. Informacji, która najkrótszą droga trafia do zainteresowanych.
Każdy rynek, w tym rynek pracy w Polsce, składa się z trzech elementów fundamentalnych, które są ze sobą powiązane, jak w wyżej opisanym trójkącie zależności. Są to:
- popyt na pracę
- podaż pracy
- cena pracy, czyli wynagrodzenie pracowników.
Uściślijmy jeszcze wspólny język. Poniżej prezentujemy podstawowy zestaw definicji związanych z rynkiem pracy.
Szerzej zostało to opisane na https://portalvat.pl/zmiany-w-vat/czy-nowy-lad-wplynie-na-rynek-pracy-w-polsce-2390.html.
Co to jest zapotrzebowanie na pracę?
Zapotrzebowanie na pracę to wymogi, które pracodawcy stawiają na określoną ilość i jakość siły roboczej.
Popyt na pracę jest powiązany ściśle z rynkiem produktów finansowych. Kiedy nastąpi spadek popytu na rynku towarów, wówczas popyt na siłę roboczą spada.
Podaż pracy to wielkość całkowitego zapotrzebowania różnych grup ludności na zatrudnienie. Zatrudnienie koreluje z zapotrzebowaniem na pieniądz.
Cena na rynku pracy to stawka wynagrodzenia pracowników najemnych. Istnieje płaca nominalna i płaca realna.
Płaca nominalna to suma środków finansowych, która jest naliczana jako wynagrodzenie za pracę.
Płaca realna to siła nabywcza płacy opisanej wyżej. Płaca realna jest odzwierciedleniem ilości produktów, które można kupić za wynagrodzenie nominalne po zapłaceniu wszystkich obciążeń podatkowych.
Popyt na rynku pracy kształtuje oferty pracy w Polsce. I jest zgodny z zasadą zatrudniania pracownika w firmie w sposób celowy. Firma potrzebuje dodatkowych zasobów siły roboczej, kiedy zwrot nakładów z jednego pracownika jest równy stawce jego wynagrodzenia.
Cena czasu wolnego jest alternatywnym kosztem dochodu utraconego w czasie wolnym.
Zakres podaży pracy zależy od następujących czynników:
- stawki wynagrodzenia realnego
- wysokości realnego dochodu niezrealizowanego
- całkowitej ilości czasu, jakim dysponuje każdy zainteresowany
- balansu osobistych preferencji między pracą a czasem wolnym.
Wraz ze wzrostem stawki wynagrodzenia następuje automatyczny wzrost wartości każdej godziny wolnego czasu. To popycha jednostkę do cięższej pracy i mniejszej ilości odpoczynku.
Kolejnym ciekawym elementem naszego słownika jest efekt dochodowy. Jest to zmniejszenie podaży pracy pod warunkiem wzrostu płac i łącznego dochodu. Można go przedstawić na układzie współrzędnych, ale to informacja dla dociekliwych, którzy zechcą pogłębić swoja wiedzę na tematy ekonomii pracy.
Wyobraźmy sobie teraz taki model ekonomiczny jak doskonale konkurencyjny rynek pracy jest kiedy wielu pracowników o podobnych kwalifikacjach oferuje swoje usługi w określonym obszarze działalności. Zarazem wielu pracodawców konkuruje ze sobą przy zatrudnianiu pracowników określonej specjalności. Ani pracownicy, ani pracodawcy nie mogą mieć wpływu na cenę pracy. Niestety model ten jest niezwykle niestały. Łatwo go zaburzyć. Dlatego jest tylko teoretyczna projekcją, pewnym scenariuszem idealnej sytuacji. Niestety w realnych warunkach bardzo rzadko zdarzają się takie czyste sytuacje. Wynika to z faktu, że oferta pracy dla konkretnej firmy nie może zależeć od wysokości wynagrodzenia, ponieważ pracownicy nie mają możliwości jej zmiany.
Projekcje symulacyjne pokazują, że zwiększenie zatrudnienia jest opłacalne tylko do pewnego momentu, ponieważ koszt krańcowy związany z jego zatrudnieniem zostanie ustalony na poziomie wyższym niż poziom krańcowego zwrotu uzyskanego z jego pracy. Ma to przełożenie w obserwacji czynionych na co dzień w badaniach uczestniczących dotyczących wytypowanych jednostek gospodarczych.
Podobnie jak sytuacja na innych rynkach, na rynku pracy równowaga może zostać zakłócona. Wśród czynników, które zaburzają równowagę na rynku pracy jest ingerencja ustawodawcza. Mówiąc dokładniej, państwo jest w stanie kontrolować płacę minimalną. Zdania są podzielone. Według jednych autorytetów państwo powinno uprawiać interwencjonizm i brać przykład z Johna Maynarda Keynesa. Inni radzą brać przykład z liberalnej części świata luminarzy ekonomicznych.
