Każdy rodzic na pewnym etapie rozwoju swojego malucha z coraz większą niecierpliwością czeka na wypowiedzenie przez dziecko pierwszego słowa. Tymczasem nie ma określonego momentu. Należy przede wszystkim pamiętać, że każdy bobas ma swoje tempo rozwoju i nie można go ani przyspieszać, ani spowalniać.
A więc kiedy dziecko powie mama?
Pierwszym dźwiękiem wydawanym przez maluszka jest krzyk. Droga do nauki mowy jest bardzo długa, bowiem zaczyna się już… w brzuchu mamy. Niemowlę już w łonie poznaje pierwsze głosy i dźwięki wydawane zarówno z zewnątrz, jak i dochodzące bezpośrednio z wewnątrz. Opanowanie umiejętności posługiwania się językiem dziecko osiąga w wieku około 5-6 lat.
Wyróżniamy kilka etapów rozwijania się mowy:
– w pierwszym miesiącu życia jest to krzyk i płacz – w ten sposób maluch komunikuje się z otoczeniem,
– po pierwszym miesiącu niemowlę zaczyna „gruchać” – początkowo dziecko robi to nieświadomie, jednak z czasem już rozumie, że samo potrafi wydawać dźwięki i kontroluje tą czynność,
– między 4. a 9. miesiącem życia dziecko gaworzy – pierwsze gaworzenie rozpoczyna się zazwyczaj od samogłosek („aaaa”, „eee”, „oooo”); następnie zaczyna powtarzać zasłyszane dźwięki („ma”, „ba”, „na”, „ta”); kolejno zaczynają się ciągi sylabowe („ta-ta-ta”, „na-na-na”); ciekawostką jest, że po 6. miesiącu dziecko zaczyna reagować na swoje imię,
– i wreszcie między 10. a 18. miesiącem życia dziecko wypowiada swoje pierwsze słowa – maluszek zaczyna kojarzyć słowa z danymi rzeczami czy osobami oraz z czynnościami (np. „zrób pa pa”),
– PIERWSZE SŁOWO DZIECKA PRZYPADA ZAZWYCZAJ NA OKRES MIĘDZY 11. A 14 MIESIĄCEM ŻYCIA,
– roczne dzieciątko potrafi powiedzieć już około 2-3-4 słów (głównie są to „mama”, „tata”, „baba”, „bach”; na tym etapie dziecko często upraszcza słowa, których nie potrafi jeszcze wypowiedzieć,
– w okresie 18-24. miesiąca szkrab wypowiada króciutkie zdania (np. „tata da”, „baba tam”); dziecko potrafi nazwać już siebie imieniem (lub jego uproszczoną wersją); w słowniku nadużywane jest również słowo „nie”,
Jednak nie każde dziecko rozwija się według wytycznych podawanych w podręcznikach. Nie jest to od razu powód do niepokoju, gdyż każde dziecko rozwija się indywidualnie i tak naprawdę każdy etap może się przesuwać u niego nawet o kilkanaście tygodni, a nawet pół roku.
W skrócie w pierwszym roku życia dziecko uczy się rozumieć, co się do niego mówi. Poznaje znaczenie słów i emocje które im towarzyszą. Drugi rok życia rozpoczyna się bardzo intensywnie: jest to czas na naukę nowych słów. Trzeci rok życia jest to okres, w którym dziecko dysponuje już naprawdę ogromnym zasobem wszelakich wyrazów i dźwięków. Zaczyna łączyć je, budować zdania, zadawać pytania a także… buntować się. Jednakże nie jest to mowa idealna – dziecko często gubi końcówki, nie odmienia wyrazów. Jest to jak najbardziej naturalne. Nie należy jednak ciągle poprawiać maluszka, ponieważ dziecko szybko może się zniechęcić i zaniechać dalszego poznawania języka.
Najważniejsze jest jednak wspieranie szkraba w tej nauce, pomaganie w odkrywaniu nowych słów, wyrazów i ich znaczeń, pokazywanie jak cudowny może być język i jak należy go używać.